Karbon Emisyonu Nedir? Nasıl Azaltılır?

Küresel ısınmanın ve çevresel krizlerin başrolü karbon emisyonu nedir ve karbon emisyonu nasıl azaltılır konusu günümüzde giderek daha çok merak edilmektedir. 

Karbon emisyonu, doğada oluşan karbonun atmosfere salınması olarak ifade edilir. Bu noktada ise karbon salınımı nedir, karbon ayak izinin sebepleri ve CO2 emisyonu hesaplaması önemli konular olarak karşımıza çıkmaktadır. Enexion Group olarak bu yazımızda, karbon salınımı azaltma konusunu ele alacağız.

Karbon Salınımı Neden olur?

İnsanların enerji kaynaklarını kullanma tercihleri, beslenme alışkanlıkları, doğaya bıraktıkları atıklar, tercih ettikleri ulaşım türü ve bunun gibi birçok faaliyet kapsamında doğaya belli miktarlarda karbon yayılır. Bu yayılımın ise doğaya çok çeşitli etkileri bulunmaktadır. Doğanın bu etkiyi çevirecek yeterli biyolojik kapasitesi olmadığında ise doğal denge bozulur. 

Atmosfere karbon salınımı, genel olarak kömür ve petrol gibi fosil yakıtların yakılması sonucu oluşmaktadır. Fosil yakıtlar karbon içerdiği için yakılmaları sonucunda da bu karbon açığa çıkar. Karbon ayak izi olarak ölçülen bu salınımı kontrol altına almak için karbon ayak izi azaltma faaliyetlerinin rolü de son derece önemlidir. 

Karbon Emisyonu Neden Azaltılmalıdır?

Karbon Ayak İzi, ekolojik ayak izi hesaplaması yapılırken diğer tüm bileşenlerin etkilerinin toplamından daha fazla etki eden ve en hızlı büyüyen etmendir. İklim değişikliğinin en temel nedeni, atmosferde biriken sera gazlarının (karbondioksit, metan, diazot monoksit, hidroflorokarbonlar, perflorokarbonlar, sülfür heksaflorid…vb.) yeryüzünün sıcaklık seviyesini artırması durumudur. Günümüzde iklim değişikliği sebebi ile dünya ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya kalmış durumda. Karbon salımı azalmadıkça beslenmeden soluduğumuz havaya kadar, temel yaşam alanımıza ait tüm ihtiyaçlarımızı kaybetmemiz söz konusu olabilir. Ayrıca atmosferdeki karbon emisyonu fazlalaştıkça, bitki türleri ve pirinç, mısır, buğday gibi temel besinleri yetiştirmek dahi ciddi anlamda zorlaşmaktadır. Bu durum ise gıda güvenliğimizi ciddi anlamda olumsuz etkiler. 

Yoğun buharlaşma ve artan sıcaklıklar dünyadaki iklim dengesini ve mevsim döngülerini olumsuz etkiler. Bazı bölgelerde aşırı sıcak hava dalgaları ve kuraklık söz konusu olduğunda, bazı bölgelerde ise yoğun yağış ve fırtına gözlemlenebilir. Bu durum ise insanlarla birlikte Dünya üzerindeki tüm canlıların yaşamını tehlikeye atar. Karbon salınımı sonucu gelişen bu etkiler yalnızca gıda güvenliğimizi tehlikeye atmakla kalmaz hijyen koşullarındaki bozulma nedeniyle salgın hastalıkların da artmasına ve zorunlu göçlere sebep olabilir. 

Karbon Emisyonu Kaynakları Nelerdir?

Karbon emisyonu ve diğer sera gazlarının dünyada artmasının temel sebepleri vardır. Bu kaynak sebepler ise aşağıdaki gibidir: 

• Kontrolsüz nüfus artışı nedeni ile gelişen yoğunluk,
• Sanayileşmenin artması,
• Küresel enerjiye artan talep,
• Yeşil alanların her geçen gün daha da azalması ve yerini beton yapıların alması,
• Sera gazlarının bilinçsiz ve kontrolsüz şekilde doğaya salınması,
• Tehlike bilincinin oluşmamış olması,
• Çevreye karşı duyarlılığın azalması.

Karbon Ayak İzi Nasıl Hesaplanır?

En genel ve basit haliyle karbon ayak izi hesaplama formülü şu şekildedir:

Karbon ayak izi = Yakıt Tüketimi x Emisyon Faktörü

Karbon ayak izi rakamlarla ifade edilebilen bir kavramdır. Atmosfere salınan karbondioksitin hacimsel karşılığı karbon ayak izinin sayısal değerini ifade eder. Formüldeki söz konusu yakıt, yalnızca aracımızın yaktığı değildir. Gün içerisinde attığımız her adımda kullanılan ürünlerin karbon ayak izi de yakıta dahildir. Bu formülleri ülkelere göre ayıran yaklaşımlar da bulunmaktadır. 

Karbon Emisyonu Nasıl Azaltılır?

Sera gazları, iklim değişikliğini etkileyen birincil faktörlerden biri olduğu için karbon emisyonlarının azaltılması son derece önemlidir. Yükselen deniz seviyeleri, azalan su kaynakları ve sıcaklık değişimi doğal yaşamla birlikte tarım ve ekosistemler üzerinde de olumsuz etkilere sebep olur. Bu sebeple karbon ayak izi nedir nasıl azaltılır konusu son derece önemlidir. Karbon emisyon oranları azaltılmadıkça sonuçlar da ağırlaşacaktır. Ayrıca sağlık sorunları, azalan gıda güvenliği, zorunlu göç ve mali kayıplar gibi bir dizi problemler de beraberinde gelecektir. Karbon emisyonlarını azaltarak dünyayı sürdürülebilir hale getirmek, bazı önemli adımlar atmayı gerektirmektedir. Bu oranı azaltmak için küresel krize sebep olan etkenleri belirlemeli ve çevre dostu seçenekler ile değiştirmeliyiz.

Karbon emisyonunu azaltmak için gerekli bazı temel adımlar aşağıdaki gibidir:

1. Sürdürülebilir ulaşım seçenekleri
2. Geri dönüşüm
3. Yenilenebilir enerji kaynakları

Kişisel olarak alınması gereken önlemlerin yanında şirketlerin de fabrika karbon ayak izi hesaplamalarını yapması gerekmektedir. Şirketlerin tüm faaliyetleri, aldıkları ürün ve hizmetlerin gerçekleştirilmesi ve üretim süreçlerinde harcanan enerjinin sonucu olarak çevreye salınan sera gazı miktarını belirler. Bu emisyonların ne kadarının atmosfere salındığını ve çevresel etkilerini gösterir.

Kurumsal karbon hesaplaması, ISO 14064-1:2019 standardına ve GHG (sera gazı) Protokolü tarafından belirtilen üç kapsam altında değerlendirilir. Karbon salınımı, doğrudan veya dolaylı olarak ayrılır ve bu kapsamlar, karbon hesaplamasında kullanılır. Emisyon hesaplamalarının ardından, kapsamlı analizler sonucu kurumsal karbon ayak izini azaltmaya yönelik “şirket karbon azaltım hedeflerinin” belirlenmesi ve karbon ayak izinin azaltılmasına yönelik “gerçekçi” ve “stratejik yol haritaları” hazırlanması gerekir. Karbon Ayak İzi çözümleri hakkında uzman ekibimizden destek almak için Enexion Group ile iletişime geçebilirsiniz.

En Çok Karbon Salınımı Yapan Ülkeler

Karbon salınımı, küresel anlamda iş birliği gerektiren bir sorunun simgesi haline gelmiştir. En çok karbon salınımı yapan beş ülke ise dünyadaki karbon salınımının yarısından daha fazlasını oluşturmaktadır. En çok karbon salımı yapan ülkeler;

Veriler Global Carbon Project ‘ den alınmıştır.

TÜRKİYE' DE SEKTÖRLERE SERA GAZI EMİSYONLARI

Türkiye’ de en fazla sera gazı emisyonu yapan sektör, elektrik ve ısınma sektörüdür. Hemen ardından Ulaşım ve İmalat sanayi gelmektedir. 

Enexion Grup sürdürülebilirlik yaklaşımlarınızı güçlendirerek eylem planları geliştirmeniz ve süreç yönetimine destek sunar. Sürdürülebilirlik ve karbon yol haritası alanında sunduğu danışmanlık hizmetleri ile sürdürülebilir iş modelleri oluşturmanıza katkı sağlayan Enexion Grup, çeşitli çözümler geliştirir. Çevresel duyarlılığınızı ve sürdürülebilirlik aksiyonlarınızı Enexion ile raporlayarak pazarda her zaman öncü konumda yer alabilirsiniz! Hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.